پایداری شهری چیست؟
در ابتدای این مطلب ابتدا به تعریف شهر می‌پردازیم، می‌خواهیم بدانیم شهر به چه معناست؟ مکانی که از تراکم انسان‌ها برای زندگی به وجود آمده باشد و دارای امکانات اداری و سیاسی باشد را شهر می‌نامند. در شهر شغل اکثر مردم دولتی و اداری بوده است، مردم شهر از شغل کشاورزی و دام داری دور شده‌اند. حال باید به موضوع پایداری شهری بپردازیم. شهر باید از زاویه‌ی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و حوزه‌های دیگر رشد کند و درجا نزند. توسعه‌ی شهر در تمامی ابعاد مختلف و ثابت نگه‌داشتن و همچنین رشد روز افزون آن مدنظر هست. خوشبختانه برای اطلاعات بیشتر و دقیق‌تر کتاب‌های منحصربه‌فردی در این باب نوشته شده‌اند. شما می‌توانید با خواندن کتاب‌هایی هم چون کتاب ” نوآوری‌های برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری ” و دیگر کتاب‌های موجود چالش‌های موجود در زمینه‌ی شهرنشینی را بشناسید و درصدد رفع و رجوع آن برآیید.
شهر را می‌توانیم یک سیستم در نظر بگیریم که بخش‌های فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی و بقیه‌ی بخش‌ها را به یکدیگر متصل کرده‌اند. در واقع این بخش‌ها به‌نوعی با یکدیگر ارتباط دارند. پس برای رشد کردن شهر باید به تمام بخش‌های آن اهمیت داده شود.
در شهر باید سعی شود منابع طبیعی و منابع انسانی افزایش یابد، در این صورت توسعه‌ی عوامل شهری نیز با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کند. جالب است بدانید مسئله‌ی اقتصادی رابطه‌ی تنگاتنگی با پایداری شهری دارد. از طرفی باید پایداری شهر را توسعه دهیم به‌طوری‌که هزینه‌ها به طور نرمال مورد استفاده قرار گیرند.
از نظر سازمان بین‌الملل تعریف پایداری شهری آن چیزی ست که بتواند نیازهای نسل‌های امروز را تأمین کند و نیاز نسل آیندگان را نیز به خطر نیندازد. برای پایداری شهری باید همه چیز منظم و برنامه‌ریزی شده باشد. تمامی اهداف باید طبق برنامه پیش برود.
نقش مردم در پایداری شهری
مشارکت مردم در همه‌ی جوامع و در همه‌ی ابعاد سبب بهبود وضعیت می‌شود و از تأثیرات بسزایی برخوردار است. برای مشارکت بیشتر مردم در امور فرهنگی، آموزشی و اجتماعی و… در سطح شهرها باید انگیزه‌های فوق‌العاده برایشان فراهم کنیم. به‌عنوان مثال طبق تحقیقات انجام شده و نمونه‌گیری‌ها، مردم و شهروندان شهر نور به طور میانگین حدود 3.25 درصدشان در امور اقتصادی و 2.93 درصد آن‌ها در امور فرهنگی و اجتماعی شرکت نموده‌اند. میزان مشارکت شهروندان در توسعه و پیشرفت زیست‌محیطی میزان 3.54 درصد هست. در ابعاد سیاسی 3.2 مردم خود را شراکت داده‌اند.
پایداری اجتماعی
یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در موضوعات پایداری شهری، پایداری اجتماعی هست. موضوع پایداری اجتماعی برای شهروندان و برنامه‌ریزهای سطح شهری اهمیت بسزایی دارد. تراکم جمعیت اثری منفی بر پایداری اجتماعی می‌گذارد. به‌گونه‌ای که هر چه جمیعت سطح شهری افزایش می‌یابد، پایداری اجتماعی در آن شهر کمتر دیده می‌شود. جالب است بدانید کتاب ” نوآوری برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری شهری ” در زمینه‌های اجتماعی نیز ابتکارات و خلاقیت‌هایی را برای حل چالش‌ها و دغدغه‌های شهرنشینی بازگو کرده است.
با وجود اینکه امروزه در سطح شهرها شاهد افزایش چشمگیر جمعیت هستیم باید به موضوع پایداری اجتماعی اهمیت بیشتری بدهیم. جالب است بدانید تراکم جمعیت اثر سوئی که بر پایداری اجتماعی می‌گذارد، می‌تواند پایداری زیست‌محیطی و پایداری اقتصادی را نیز متضرر کند. نتیجه‌ی این زیان‌ها، ناپایداری در توسعه پایداری شهری هست.
پایداری اقتصادی
برای متعادل‌سازی رشد تولید و رشد جمعیت می‌توان از اقتصاد پایدار بهره برد. اقتصاددانی که اکولوژیک می‌داند بیان کرده است: محیط زیست نمی‌تواند از رشد نامحدود تولید و ثروت حمایت کند. با افزایش جمعیت موقعیت شغلی برای افراد کاهش می‌یابد.
درنتیجه دستمزد افراد کاهش می‌یابد. این افزایش جمعیت باعث استفاده‌ی بی‌رویه و از بین بردن منابع طبیعی می‌شود. در پایداری اقتصادی هدف به ثبات رساندن مصرف انرژی‌های طبیعی و جایگزین کردن انرژی‌های تجدید پذیر هست.
پایداری محیط زیست
توانایی حفظ اکوسیستم‌ها و جلوگیری از هدر رفتن منابع را پایداری محیط زیست نامند. عملکرد و نیازهای منابع انسانی باید در یک راستا قرار گیرد. ازاین‌رو با وجود از بین رفتن جنگل‌ها و افزایش بیابان‌ها و خشک‌سالی می‌توان برنامه‌ای در این زمینه‌ی عملکردهایی مانند بیابان‌زدایی را در پیش گرفت.
پایداری در حقیقت دارای دو نوع سطحی و عمیق می‌باشد. در پایداری سطحی عناوین و اهداف کوتاه‌مدت در نظر گرفته می‌شود؛ اما در پایداری عمیق اهدافی بلندمدت و بنیادین مدنظر می‌باشد. در پایداری عمیق علاوه بر رفع نیازهای مردمان این نسل، این ده و نیاز نسل این ده نیز باید مدنظر قرار گیرد.
در زمینه‌های ذکر شده کتاب‌های مختلفی به چاپ رسیده از جمله کتابی به نام ” نوآوری‌های برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری شهری ” توسط نویسندگانی به نام‌های “سباستین دارشن ” و “گلن سیرل ” نوشته شده است. این کتاب که دارای 14 فصل می‌باشد در انتشارات روتلج در سال 2018 به چاپ رسیده است. خواندن این کتاب را به شما پیشنهاد می‌دهیم زیرا برنامه‌ریزی‌های خلاقانه و موفقیت‌آمیز در لابه‌لای صفحات این کتاب نهفته شده است. با خواندن این کتاب می‌توانید برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری در مسائل پایداری شهری داشته باشید.
محتوای کلی کتاب در مورد این هست که بر شهرنشینی در جهان غلبه شود. حال برای حل چالش‌های فعلی شهرها سه حوزه پایداری شامل: پایداری اجتماعی، پایداری محیط زیست و پایداری اقتصادی شهری باید مورد بررسی قرار گیرد.
کتاب نوآوری‌های برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری شهری راه حل‌های ابتکاری پایداری در شهرهای سراسر جهان را مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین نیز این کتاب شامل گروهی از دوازده نمونه موردی بین‌المللی است، از جمله: ونکوور و کلگری در کانادا، سانفرانسیسکو و لس آنجلس در ایالات متحده (آمریکای شمالی)، یوگیاکارتا در اندونزی، سئول در کره جنوبی (جنوب شرقی آسیا)، مدلین در کلمبیا ( آمریکای جنوبی)، هلسینکی در فنلاند، فرایبورگ در آلمان و سویل در اسپانیا (اروپا).
با هر مطالعه موردی متوجه واقعیت‌های کلیدی در مورد هر شهر خواهید شد که شما را با آن روبرو می‌کند. چالش پایداری شهری خاص، روند نوآوری برنامه‌ریزی را بررسی می‌کند که چه تعاملاتی بین پایداری اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی صورت گرفته است. از همه مهم‌تر، نویسندگان در این کتاب تحلیل می‌کنند که تا چه اندازه می‌توان این نوآوری‌های برنامه‌ریزی را از یک بستر به بستری دیگری منتقل کرد. مطالعه این کتاب برای دانشجویان، دانشگاهیان و دست‌اندرکاران برنامه‌ریزی شهری، پایداری شهری، جغرافیای شهری، معماری، طراحی شهری، علوم محیطی، مطالعات شهری و سیاست ضروری خواهد بود.
چکیده کتاب نوآوری‌های برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری شهری را با هم مطالعه کنیم:
سخن آخر
همان‌طوری که در متون بالا ذکر شد پایداری محیط زیست، پایداری اقتصادی و پایداری اجتماعی رابطه‌ای تنگاتنگ با یکدیگر دارند. موفقیت در هرکدام از این موارد سبب موفقیت در بخش دیگر و درنتیجه رسیدن به اهداف پایداری شهر می‌شود.
دانشجویان، دانشگاهیان، معماران، مسئولین برنامه‌ریزی شهری، پایداری شهری و جغرافیای شهری و همچنین طراحان شهر، سیاست و علوم محیطی باید خود را ملزم به خواندن کتاب ” نوآوری‌های برنامه‌ریزی جهانی برای پایداری شهری ” کنند. ازاین‌رو می‌توانید ذهنی خلاق و ایده پرداز را جهت عوامل پایداری شهری به کار گیرید و بهترین نتیجه‌ی ممکن را شاهد باشید.
